Drukuj tablicę Pobierz pdf

Cmentarze wojenne w Przyborowie (1914-1915)

Opublikowano 03/11/2015 przez użytkownika biuroprzedgorze

Na obszarze okręgu brzeskiego, gdzie późną jesienią 1914 roku przechodziła usytuowana na Dunajcu linia frontu, znajduje się kilkadziesiąt cmentarzy z okresu I wojny światowej. Był to okres ciągłych porażek armii austro-węgierskiej. Po przełamaniu przez Rosjan linii obronnej na Dunajcu, Austriacy utworzyli kolejną nad Uszwicą. Przebiegała ona między innymi przez Przyborów. Korpus lwowski usiłował powstrzymać napierające wojska rosyjskie, został jednak wyparty. Doszło tutaj wówczas do szeregu potyczek, podczas których zginęło kilkuset żołnierzy. Część z nich została pochowana na dwóch cmentarzach w Przyborowie. O spoczywających na nich żołnierzach nie zapominają zarówno mieszkańcy miejscowości, jak i władze gminy, które wykorzystując m.in. środki unijne, nekropolie te odnawiają i porządkują. Wszystkim przyświeca idea, że te miejsca narodowej pamięci bezwzględnie należy chronić przed zapomnieniem…

Cmentarz wojenny nr 272
Nekropolia usytuowana jest na piaszczystej wydmie w pobliżu drogi wojewódzkiej Brzesko-Szczurowa. W dwóch pojedynczych grobach i trzech zbiorowych mogiłach spoczywa 103 żołnierzy armii austro-węgierskiej i 27 rosyjskich, którzy polegli w walkach toczonych w okolicy Przyborowa i Szczepanowa w listopadzie 1914 roku. Na mogiłach nie ma żadnych tabliczek z nazwiskami poległych.
Cmentarz założony na planie prostokąta zaprojektował Robert Motke. Zbudowany został przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. Elementem centralnym nekropolii jest położona na wprost wejścia pomnikowa ściana z inskrypcją, zwieńczona dużym betonowym krzyżem. Na tablicy widnieje napis w języku niemieckim o następującej treści:
„1914-1915 - Żołnierska śmierć jest święta/ i łamie wszelki nakaz nienawiści. /Przyjaciel czy wróg, niech nikt nie pamięta. /Jednaką cześć i miłość /winniśmy im w darze.”
Nekropolia została odnowiona w setną rocznicę wybuchu I wojny światowej ze środków budżetu Gminy Borzęcin oraz Unii Europejskiej w ramach realizowanego za pośrednictwem Stowarzyszenia „Kwartet na Przedgórzu” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Obiekt został włączony do systemu GUIDE 24/24.

[więcej o cmentarzu wojennym nr 272]

Cmentarz wojenny nr 274
Znajduje się około 300 metrów na zachód od drogi Szczepanów-Przyborów. Pochowano na nim 130 żołnierzy armii austro-węgierskiej i 38 Rosjan. U podstawy umieszczonego w centralnym miejscu krzyża znajduje się tablica z inskrypcją w języku niemieckim o następującej treści:
„W twardym jak skała kamieniu budowaliśmy pokój, który został uświęcony w walce ofiarą naszej krwi i życia.”
Podobnie, jak Cmentarz nr 272, także i ten zaprojektował Robert Motke, a zbudował Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie.
Wewnątrz ogrodzenia znajduje się kilka nagrobków składających się z betonowych cokołów z tabliczkami, zwieńczonych żeliwnymi krzyżami. Napisy na nich są mocno już zatarte, ale wskazują również na pochówki żołnierzy narodowości polskiej.

***
Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa Inwestująca w Obszary Wiejskie. Projekt zrealizowany przez Gminę Borzęcin z udziałem środków Unii Europejskiej w ramach osi 4 – LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.