Drukuj tablicę Pobierz pdf

Przyborów – na Szlaku historii ludzi, miejsc i wydarzeń

Opublikowano 11/20/2014 przez użytkownika biuroprzedgorze

Miejscowość w Gminie Borzęcin, słynąca z zabytkowego dworu Łasińskich 2 poł. XIX w, dwóch cmentarzy wojennych z I wojny światowej, dobrze zachowanego ciągu tradycyjnej drewnianej zabudowy oraz malowniczych krzyży i kapliczek przydrożnych.

Początki Przyborowa sięgają drugiej połowy XIV wieku. Około 1364 roku jako osada śródleśna lokowany został na 20 łanach w oparciu o przepisy prawa magdeburskiego przez króla Kazimierza Wielkiego. Od tego czasu aż do rozbiorów w 1772 roku wraz z sąsiednimi Łękami był częścią starostwa krzeczowskiego. W 1834 roku dobra przyborowskie kupił od władz austriackich Jakub Łasiński i do 1947 roku pozostawały one w rękach kolejnych pokoleń jego potomków. Po uwłaszczeniu chłopów w 1848 roku był to już tylko majątek ziemski z folwarkiem. Ostatni właściciel Włodzimierz Łasiński utracił go w 1947 roku na rzecz Państwowego Funduszu Ziemi. Dobra Łasińskich oraz znajdujące się na ich terenie stawy stały się zaczątkiem Państwowego Gospodarstwa Rybnego, które w części mieszkalnej dworu urządziło ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy dla swoich pracowników. Ta część budynku stała się później przedszkolem. Obecnie obiekt wraz z resztówką, będący własnością Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa, jest dzierżawiony.
Obok klasycystyczno-eklektycznego dworu Łasińskich z towarzyszącym mu parkiem krajobrazowym i drewnianym spichlerzem do najcenniejszych obiektów zabytkowych Przyborowa należy siedziba rodziny Bezardów (zwana „Bezardówką”). We wsi zachowało się także ponad 80 drewnianych chałup, domów mieszkalnych i budynków gospodarskich z przełomu XIX i XX w. Uwagę zwracają także dwie przydrożne kapliczki. Przy drogach napotkamy również 11 kamiennych krzyży i figur, z których najstarsze pochodzą z pierwszej połowy XIX w.
Na szlaku historycznym Przyborowa nie można pominąć dwóch nekropolii wojennych z okresu I wojny światowej. Obie zbudowane zostały według projektu Roberta Motke przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. Zostali na nich pochowani żołnierze, którzy polegli w walkach toczonych w okolicy w listopadzie 1914 roku. Na cmentarzu nr 272, odnowionym w setną rocznicę wybuchu I wojny światowej z budżetu Gminy Borzęcin oraz z udziałem środków Unii Europejskiej, w dwóch pojedynczych grobach i trzech zbiorowych mogiłach spoczywa 103 żołnierzy armii austro-węgierskiej i 27 rosyjskich. [zobacz więcej] 
Z kolei na cmentarzu nr 274 pochowano 168 żołnierzy: 130 walczących po stronie armii austro-wegierskiej i 38 z oddziałów rosyjskich. Wśród poległych byli też Polacy.

Życie kulturalno-oświatowe Przyborowa koncentruje się w odnowionym w 2014 roku budynku remizy OSP oraz w miejscowej szkole. Placówka założona w 1890 roku mieści się obecnie w funkcjonalnym budynku z nowoczesnym zapleczem. [zobacz więcej] Ważną rolę spełnia również erygowana w 1989 roku parafia pw. św. Jana Kantego. Wcześniej miejscowa wspólnota wiernych należała do parafii szczepanowskiej.
Centrum rekreacyjno-sportowe wsi stanowi odnowiony obiekt, działającego od 1956 roku Ludowego Klubu Sportowego. Unikatowym projektem jest skatepark i mural z tablicami informującymi o historii Przyborowa.