Drukuj tablicę Pobierz pdf

Zabytkowy Kościół w Porąbce Uszewskiej pod wezwaniem Św. Andrzeja Apostoła

Opublikowano 11/20/2014 przez użytkownika biuroprzedgorze

Kościół, którego budowę rozpoczęto w 1900 roku, jest jednym z najwybitniejszych dzieł Jana Sas – Zubrzyckiego (ur. 1860 zm.1935) – wybitnego architekta, teoretyka architektury, konserwatora sztuki i profesora zwyczajnego historii architektury Katedry Historii Architektury i Estetyki Politechniki Lwowskiej.

Kościół stanowi ciekawy przykład sakralnej architektury początku XX wieku. Kubatura świątyni wynosi 12 000 m³, powierzchnia użytkowa 1800 m². Jest to budynek neogotycki, trzynawowy, pseudohalowy, z transeptem, murowany z cegły z użyciem kamienia i betonu. Prezbiterium jest zamknięte trójbocznie, po bokach z przybudówkami: od wschodu z występującą wieżyczką schodową, od zachodu zamkniętą trójbocznie kaplicą.

Od frontu znajduje się wieża o rzucie kwadratu, ujęta po bokach dwiema symetrycznymi przybudówkami. Ramiona transeptu są zamknięte ścianami prostymi. na zewnątrz budynek jest oszkarpowany. Posiada dachy siodłowe i pulpitowe. Na skrzyżowaniu nawy i ramion transeptu zbudowano wieżyczkę na sygnaturkę z latarnią. Hełm wieży jest ostrosłupowy, flankowany narożnymi wieżyczkami.

Sklepienia nakrywające prezbiterium to sklepienia gwiaździste. W pozostałych częściach korpusu są sklepienia krzyżowe o przęsłach wydzielonych gurtami. W nawach bocznych, w przęsłach przyległych do transeptu znajdują się głębokie wnęki ołtarzowe, ponad którymi są empory. W środkowych przęsłach zbudowano przejścia do małych przedsionków. Zakrystia jest przykryta sklepieniem kolebkowym. Posadzki są wykonane z płytek marmurowych i ceramicznych, obecnie w złym stanie.

W środku znajdziemy obrazy XVIII-wieczne: Matki Bożej z Dzieciątkiem, Św. Jana Nepomucena, Ecce Homo, Św. Franciszka, Św. Piotra. Najstarszym zabytkiem malarskim jest obraz przedstawiający Matkę Bożą z Dzieciątkiem pomiędzy Św. Wojciechem i Św. Stanisławem z początku XVI wieku. Obok nich znajdują się tu jeszcze bardzo ciekawe i cenne dzieła z XIX i XX wieku. Wyposażenie kościoła uzupełnia szereg rzeźb datowanych od XVI wieku do czasów dzisiejszych. Warte uwagi są także: barokowa drewniana chrzcielnica; relikwiarz św. Jana Kantego i św. Andrzeja, rokokowy z 1777 roku, ornaty z XVIII wieku; ambona z ok. 1930 roku, o bogatym snycerskim opracowaniu baldachimu i kosza, w zaplecku z płaskorzeźbą Chrystusa.

***

Projekt został zrealizowany przez Parafię Rzymskokatolicką pw. Św. Andrzeja Apostoła w Porąbce Uszewskiej